Karşılıklı Yardımlaşma (Evrimin Bir Faktörü) – Pyotr Kropotkin, pdf kitap bölümümüzde 2001 senesinde kaleme alınan Karşılıklı Yardımlaşma (Evrimin Bir Faktörü) – Pyotr Kropotkin kitabını sizlerle paylaştık. Karşılıklı Yardımlaşma (Evrimin Bir Faktörü) – Pyotr Kropotkin kitabının detayları..
Karşılıklı Yardımlaşma (Evrimin Bir Faktörü) – Pyotr Kropotkin – Özeti
Karşılıklı Yardımlaşma (Evrimin Bir Faktörü) – Pyotr Kropotkin
Kropotkin’in en temel eserlerinden birisi olan Karşılıklı Yardımlaşma, bunun yanı sıra Malthusçu “hayatta kalma mücadelesi”ne ve Darwincilere verilmiş bir yanıttır. İnsan nüfusunun mevcut yiyecek arzından daha bi hayli hızlı bir artış gösterdiğini ileri süren Malthus, yaşam imkânlarıyla nüfus artışı içindeki dengenin fakat, kıtlık, hastalık ve savaş sonucu, güçsüzlerin elenmesiyle korunacağını dile getiriyordu.
Malthus’un, “hayatta kalma mücadelesi” olarak formüle ettiği bu anlayış, herkesin herkese karşı sürekli olarak yarışı demekti. Sonraki senelerda Darwin, doğal seçilimin, kuvvetli türleri koruyup güçsüzleri elemesini evrimin belirleyici faktörü olarak “hayatta kalma mücadelesi”yle açıkladığında, Victoria döneminin zihniyetiyle beslenen Malthusçuluk, biyolojik alanda da kuvvetli bir destek bulmuş oldu.
Darwin, ardından düşüncesinde kısmi değişiklikler yaptıysa da, seyircileri, onun ikazlarına rağmen bu “acımasız mücadele”yi biyolojik bir ilke olarak evrimin biricik faktörü haline getirdiler.
İlkel insan dünyasıyla hayvanlar alemini, kana susamış “gladyatör gösterisi” gibi sunan yeni Darwincilerin “sürekli olarak mücadele” anlayışı, eşitlikçi, dayanışmacı, özgür toplum düşüncesine de ölümcül bir saldırıydı. Bu nedenle, Malthus ve yeni Darwincilere yanıt vermek hemen hemen zorunlu hale gelmişti. Yanıt; ünlü anarşist ve doğa bilimci Pyotr Kropotkin’den geldi.
Kropotkin, aynı türün bireyleri içinde karşılaşmadan fazla, yardımlaşmanın sayısız ispatını, onlarca hayvan türünü örnek vererek gösteriyordu.
Karşılıklı yardımlaşmanın bir evrim faktörü olarak insan dünyasındaki rolü üzerinde de duran Kropotkin, vahşi ve yarı vahşi klanların, köy komünlerinin ve ortaçağ özgür şehir cumhuriyetleri döneminin karşılıklı yardımlaşma kurumlarını ince ayrıntılarıyla inceler.
Kropotkin’in bu çalışmasında insan ve hayvan toplumlarının evrimini izlerken, eş zamanlı olarak, modern devlete varan evrimsel gelişme çizgisini de bütünlüklü bir biçimde izleyebiliriz.
Bir önceki yazımız olan Einstein’ın Düşleri – Alan Lightman başlıklı kitabımızda Einstein’ın Düşleri pdf indir, Einstein’ın Düşleri pdf oku ve Einsteinın Düşleri ekitap indir ile ilgili bilgiler verilmektedir.
