Midhat Paşa Pdf indir

Midhat Paşa’nın lehinde ve aleyhinde -Türkçe ve Fransızca- bir çok yazılar ve hatta eserler de kitap haline getirişmiştir.. Dost ve düşman, onu zeki, hür fikirli cesur, çalışkan ve yaratıcı bir kabiliyet sahibi olduğunda müttefiktir. Düşmanları Saltanat Makamı’na hürmetsizliğinden, diktatörlük yapmak istediğinden ve hatta cumhuriyet düşüncesi güttüğünden başka ona bir töhmet isnat etmezler. Hâlbuki kısmen muhayyel olan bu isnatlar sahih de olsa, Midhat Paşa’yı küçültecek şeyler değildir. Bilâkis onu büyültecek maddelerdir. Dostları ise, onu idarede ve siyasette ‘dâhi’ olarak tanıtmak isterler. Lakin hakikat şudur: Midhat Paşa, eşi az bulunan bir idare adamı idi. Başında bulunduğu vilâyetlerin gereksinimini hemen kavrardı ve bu ihtiyaçları gidermek yollarını bulurdu. Samimî bir inkılapçı idi. Lakin siyasetle alâkası pek basitti. Denilebilir ki, o vadide çok kısa görüşlü idi. Mağlup oluşu da bundandır, bu kusurundandır. Eğer o, müfrit bir gurur sahibi olmasaydı, ruhları ölçecek kadar seziş kudreti taşısaydı Osmanlı’nın son asrı farklı olabilirdi. Midhat Paşa’nın nefsine pek fazla itimat taşıması, muhitini ve karşı karşıya geldiğı kuvvetlerin derecesini tanımaması hem kendini heder, hem memleketi mutazarrır etmiştir.